Zaistnienie realnego sporu co do wierzytelności uniemożliwia skuteczne złożenie przez wierzyciela wniosku o ogłoszenie upadłości kontrahenta.
Przepisy prawa upadłościowego dają wierzycielom możliwość złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości kontrahenta.
Nie w każdej sytuacji taki wniosek będzie jednak uwzględniony przez Sąd Upadłościowy.
Zgodnie z art. 12a Prawa upadłościowego: „Sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości złożony przez wierzyciela, jeżeli dłużnik wykaże, że wierzytelność ma w całości charakter sporny, a spór zaistniał między stronami przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości.”.
Uzasadniając konieczność wprowadzenia zacytowanego przepisu, w uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej wskazano, iż „w praktyce dochodzi do nagminnego wykorzystywania możliwości składania wniosku o ogłoszenie upadłości w celu windykacji wierzytelności spornych (…), które dłużnik woli zapłacić niż ryzykować ogłoszeniem upadłości. Wymuszanie zapłaty przez złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości prowadzi przy tym do pokrzywdzenia pozostałych wierzycieli. W niektórych sytuacjach (…) składanych jest od kilku do kilkudziesięciu wniosków o ogłoszenie upadłości przez wierzycieli (…). Taka praktyka zmniejsza wartość majątku, który w toku przyszłego postępowania upadłościowego będzie przeznaczony na zaspokojenie wierzycieli” (Projekt założeń projektu ustawy – Prawo restrukturyzacyjne z 24 lipca 2013 r.).
W ocenie Sądu Okręgowego w Warszawie o sporności wierzytelności można mówić wtedy, gdy w stosunku do wierzytelności, na którą powołuje się wnioskodawca, toczy się proces sądowy albo postępowanie administracyjne, bądź też dłużnik (kontrahent) wyraźnie zaprzecza jej istnieniu przedstawiając w tym zakresie stosowne dowody, nawet jeżeli spór w tym zakresie nie zawisł jeszcze przed sądem lub organem administracji publicznej.
Istotnym jest by był spór i by spór ten powstał przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości.
Do kwestionowania roszczenia musi dojść przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości.
Zwrócić należy przy tym uwagę, że Sąd Upadłościowy w pierwszej kolejności ustala, czy wierzyciel składający wniosek o ogłoszenie upadłości jest uprawniony do jego złożenia. Jeśli dany podmiot okaże się nieuprawniony (np. z uwagi na okoliczność, iż wierzytelność ma w całości charakter sporny, a spór zaistniał między stronami przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości), Sąd Upadłościowy nie będzie badać, czy są podstawy do ogłoszenia upadłości danego podmiotu (kontrahenta).
Okoliczność ta powinna zostać wzięta pod uwagę przez wierzycieli decydujących się na wystąpienie z wnioskiem o ogłoszenie upadłości kontrahenta.
Dodatkowo okoliczność ta jest sygnałem dla pozostałych przedsiębiorców na rynku, że w przypadku, jeśli staną się oni obiektem roszczeń, z którymi się nie zgadzają, powinni oni zaprzeczyć tym roszczeniom w taki sposób, aby móc później na takie zaprzeczenie się powołać – a więc przede wszystkim przez wysłanie pisma o odpowiedniej treści.
Autorzy: Adwokat, doradca restrukturyzacyjny Piotr Duda, Adwokat, doradca restrukturyzacyjny Anna Wasilewska