23 października, 2023

Umorzenie zobowiązań odszkodowawczych w postępowaniu upadłościowym

Czy wszystkie zobowiązania odszkodowawcze podlegają umorzeniu w postępowaniu upadłościowym? Do tej kwestii odniósł się Sąd Apelacyjny w Katowicach.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w wydanym przez siebie wyroku odniósł się do zakresu zobowiązań o charakterze odszkodowawczym podlegających umorzeniu w postępowaniu upadłościowym.

Zarys stanu faktycznego

Powódka pozwała osoby, które pełniły funkcję członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: spółka z o.o.) o zapłatę. Powódka wcześniej uzyskała nakaz zapłaty przeciwko spółce z o.o., a w toku prowadzonej egzekucji okazało się, że spółka z o.o. jest niewypłacalna. Powódka powództwo opierała o art. 299 §1 K.s.h., zgodnie z którym, jeżeli egzekucja przeciwko spółce z ograniczoną odpowiedzialnością okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.

Umorzenie zobowiązań odszkodowawczych w postępowaniu upadłościowym

W omawianym stanie faktycznym, w odniesieniu do jednego z członków zarządu ogłoszona została upadłość jako osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Postanowieniem wydanym w toku postępowania upadłościowego, Sąd Upadłościowy umorzył wszystkie zobowiązania ww. upadłego, który pełnił funkcję członka zarządu pozwanej spółki, powstałe przed dniem ogłoszenia upadłości, bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, z wyjątkiem ewentualnych zobowiązań, o których mowa w art. 491(21) ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe.

W toku postępowania cywilnego o zapłatę zachodziła więc konieczność ustalenia, czy mając na uwadze, iż dochodzone roszczenie ma charakter odszkodowawczy, to czy roszczenie to mieści się w kategorii wyjątków określonych w art. 491 (21) ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe (zobowiązań, które nie podlegają umorzeniu).

Przypomnieć w tym miejscu trzeba, iż zgodnie z art. 491 (21) ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe:

1. Po wykonaniu przez upadłego obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli sąd wydaje postanowienie o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości i niewykonanych w wyniku wykonania planu spłaty wierzycieli. Na postanowienie przysługuje zażalenie.

2. Nie podlegają umorzeniu zobowiązania o charakterze alimentacyjnym, zobowiązania wynikające z rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci, zobowiązania do zapłaty orzeczonych przez sąd kar grzywny, a także do wykonania obowiązku naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zobowiązania do zapłaty nawiązki lub świadczenia pieniężnego orzeczonych przez sąd jako środek karny lub środek związany z poddaniem sprawcy próbie, jak również zobowiązania do naprawienia szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem oraz zobowiązania, których upadły umyślnie nie ujawnił, jeżeli wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu.

Sąd Apelacyjny w Katowicach po analizie omawianego przepisu uznał, iż umorzeniu podlegają wszystkie zobowiązania o charakterze odszkodowawczym z wyjątkiem tych dotyczących szkód na osobie, skoro wyłącznie osoby fizycznej może dotyczyć odszkodowanie za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci.